Technische opmerkingen op de blog van Doshi

 Over het artikel op de blog van Doshi

Luc Bonneux, zondag 10 januari 2021

 https://blogs.bmj.com/bmj/2021/01/04/peter-doshi-pfizer-and-modernas-95-effective-vaccines-we-need-more-details-and-the-raw-data/

Peter Doshi is een intellectueel bloedbroeder. Wat Doshi schrijft op zijn blog, is niet peer reviewed, niet gedekt door de BMJ en schrijft hij op eigen verantwoordelijkheid. De punten die hij aanbrengt zijn belangrijk, maar ver van een reden om beide artikels (over Pfizer en Modernavaccins) af te wijzen. Dat vraagt hij overigens nergens. Een volledige publicatie over alle data gaat ver buiten de publicatiemogelijkheden van een tijdschrift. Hij vraagt wel om alle data in te kijken, een vraag die ik ondersteun.

Doshi maakt een grove fout door te spreken van “symptomatic covid-19 that were not PCR confirmed”. Als ze niet bevestigd zijn door PCR, zijn ze geen covid-19. De definitie van casus in beide protocols is vergelijkbaar: bij één (Pfizer) of twéé (Moderna) symptomen worden mensen PCR getest en casus gelabeled als die test positief is. Er bestaat niet zoiets als een “verdachte covid19” met een negatieve test (tenzij in ziekenhuizen). De symptomen zijn heel aspecifiek, en kunnen worden veroorzaakt door een brede groep van goedaardige virale aandoeningen. Wat wel een probleem is, is vermeld door Doshi maar is het tegendeel van wat hij suggereert. Er is een onevenwicht is tussen vaccin en controlegroep: je verwacht nul komma nul effectiviteit van het vaccin tegen alles wat geen covid-19 is. Waarom in de vaccinatiegroep minder verdachte covid-19 was, daar moeten we ooit achter komen.

Als Doshi oproept tot een gecombineerd eindpunt (verdacht plus bevestigd) verlaat hij het oorspronkelijke studieprotocol. Dat mag, maar het is een andere studie. Het zou heel ver gaan om dit te eisen – het vaccin wordt enkel geacht werkzaam te zijn tegen covid-19, niet tegen een wolk goedaardige verkoudheidvirussen. De huidige opzet is een nested case control in een trial (die nog een paar jaar loopt): dat geeft het snelste resultaat, gegeven de case definitie. Maar het leert niets over besmettelijkheid: daar is het wachten op meer tijd en meer onderzoek.  De trials leren ook nog niets over ernstige covid-19, omdat er daar te weinig van zijn. Ook daarvoor is het wachten op langere observatieduren. Dat de studies deze vele verkoudheden niet vermelden: ze vermelden ook geen verstuikte voeten, geschaafde knieën of stijve nekken. Dit is buiten protocol. Tenzij Doshi argumenten heeft voor veel vals negatieve covid-testen, maar die vind ik niet. De aantallen negatieve testen zijn ver van onverwacht, zeker niet “tussen de twee golven”, toen de pandemie nog op een redelijk laag pitje stond. Op basis van de huidige resultaten mogen beide vaccins beweren dat ze PCR-positieve symptomatische covid-19 verhinderen. Niet meer, niet minder.

Doshi heeft gelijk over de verschillende aantallen personen die uit de Pfizer trial (niet de Moderna trial) zijn gegooid, meer bij gevaccineerde dan bij niet gevaccineerde personen. Daar mag/moet Pfizer de data van aanleveren: het is een klassieke truc om data op te leuken.

Doshi maakt zich zorgen over het gebrek aan blindering bij gevaccineerden. Het lijkt me ver gezocht. Wil je dat voorkomen, moet je actieve placebo’s geven (placebo met bijwerkingen, bvb atropine subcutaan). Op dergelijke aantallen ga je toch een ethische commissie van het nut daarvan moeten overtuigen. Doshi zou dan toch meer moeite moeten doen om ons ervan te overtuigen dat dat een effect heeft op de case detectie. Gaan mensen met vaccin bijwerkingen minder symptomen aangeven? Of gaan onderzoekers stiekem vragen naar die bijwerkingen en dan geen test doen bij symptomen? Het is gebruikelijk dat er een commissie is die de casussen “goedkeurt” – die was onafhankelijk bij Moderna, niet bij Pfizer. Ik zou daar ook niet echt van wakker liggen.  Mensen geven zelf symptomen aan om zich te laten testen, de PCR test is positief of negatief. De commissie gaat daar toch niet veel aan veranderen.

Er waren vrij veel (8) mensen met symptomen met positieve PCR en een voorbije geschiedenis van covid19. Wat betekent dat? Dat kan zijn dat herinfectie veel gebeurt en leidt tot weinig symptomatische ziekte, of dat de PCR vals positief zijn. Dat is een bekend probleem bij lage incidentie. Het zou enkel de gemeten effectiviteit verzwakken.

Conclusie:

Ik ondersteun de vraag van Doshi om alle data vrij te geven. Er moet meer duidelijkheid worden verschaft op de exclusies in de Pfizer trial, en waarom die niet in evenwicht zijn in beide armen. De andere opmerkingen lijken me niet terecht of een detail dat de resultaten niet verandert.