zondag 23 oktober 2016

Over griepvaccinatie



Over griepvaccinatie en placebo

Alle Nederlanders moeten placebopillen nemen. Systematisch gebruik van placebo zou de Nederlandse levensverwachting met vijf jaren doen toenemen. Het is aangetoond in meta-analyses van controlebevolkingen van gerandomiseerde studies van hoge kwaliteit dat deelnemers die regelmatig hun placebo nemen, hierdoor een 46% lagere sterfte ervaren dan deelnemers die hun placebo niet of slecht nemen.

Vervang placebo door griepvaccinatie bij ouderen, en u hebt de beschrijving van de hierover beschikbare evidence. U twijfelt vermoedelijk aan de biologische plausibiliteit dat placebo de sterfte kan doen dalen. Maar waarom zou de griepvaccinatie biologisch meer plausibel zijn. Ouderen krijgen potentieel dodelijke longontstekingen van griep, omdat hun weerstand versleten is. Vaccinatie wordt geacht de weerstand tegen griep op te vijzelen, maar bij bejaarden met gedaalde weerstand legt de griepprik de zweep over een stervend paard. Harder gaat dat niet lopen. Als u de observationele studies bekijkt die de weldaden van de griepvaccinatie bezingen, zal u bemerken dat de totale sterfte bij mensen die de griepprik nemen, 30-50% procenten lager is dan zij die die prik niet nemen. Is dat biologische plausibel, voor een ziekte die 4% van de sterfte kan verklaren?

U vermoedt dat mensen die placebo goed nemen, niet vergelijkbaar zijn met mensen die placebo slecht nemen. Observationele epidemiologie als natuurlijk experiment is waardevol: mensen worden vergeleken die toevallig al dan niet zijn blootgesteld aan een agens. Maar we weten al heel lang dat het al dan niet goed nemen van enig medicijn geen toeval is. Dat heet het healthy user effect.  Het verschil in sterfte tussen goede en slechte placebogebruikers is een goede maat van dit effect, omdat placebo zelf inert is. Als u het verschil in sterfte tussen gebruikers en niet-gebruikers van de griepprik vergelijkt met dat van gebruikers en niet-gebruikers van placebo, ontdekt u dat de griepprik niet effectiever is dan placebo.

Enkel goed uitgevoerde gerandomiseerde, gecontroleerde trials zijn in staat om een niet vertekend beeld te geven van het effect van enige gezondheidsinterventie. Die zijn er over griepvaccinatie bij volwassenen. Maar niet bij ouderen.  Nu wil ik wel het effect bij gezonde volwassenen meewegen. De meta-analyse, gepubliceerd in de Lancet Infectious Diseases van 2012, toont dat de griepprik inderdaad beschermt tegen de griep, maar niet erg goed. De griepstammen van het vaccin passen vaak niet goed op de tijdens een epidemie circulerende stam. De griepincidentie in de gevaccineerde bevolking was 1,2%, in de niet gevaccineerde 2.7%. Het number needed to vaccinate was 64. Het is een van de vele geheimen die de officiële gezondheidspromotie graag voor u verbergt.

Het zou onethisch zijn om griepvaccinatie bij ouderen te stoppen? Preventieve medische interventies bij gezonde personen moeten nochtans gebaseerd zijn op solide bewijs. Er is geen bewijs van effectiviteit, er is veel bewijs van systematische bias, manipulatie en misleiding.  De industrie verdient aan de griepprik, wetenschappers en ambtenaren overleven bij het voortbestaan ervan. Hen vragen om advies, is makers van WC-eend vragen om advies over WC-eend. Als arts bent u verplicht patiënten transparant te informeren. Als u de vraag stelt of een cliënt een griepvaccin wil, informeer hem dan volgens de state of the art van evidence based medicine. U moet 64 gezonde volwassenen prikken om één griepaanval te voorkomen. Als u jaarlijks uw griepprik neemt gedurende uw hele volwassen leven (18-65), hebt u één kans op twee dat een of meer griepaanvallen worden voorkomen. U hebt één kans op twee dat u enkel last hebt van de (doorgaans milde) bijwerkingen. Als u ouder dan 65 bent, is er geen bewijs dat de griepprik eender wat voorkomt. 

Het wordt dan rustig in de herfst.

Verdere lectuur:

Osterholm MT, Kelley NS, Sommer A, Belongia EA. Efficacy and effectiveness of influenza vaccines: a systematic review and meta-analysis. Lancet Infect Dis 2012; 12: 36–44. De geciteerde review in het artikel.

Demicheli V, Jefferson T, Al-Ansary LA, Ferroni E, Rivetti A, Di Pietrantonj C. Vaccines for preventing influenza in healthy adults. Cochrane Database of Systematic Reviews 2014, Issue 3. Art. No.: CD001269. DOI: 10.1002/14651858.CD001269.pub5. Cochrane review: is nog iets kritischer.

Thomas RE, Jefferson T, Lasserson TJ. Influenza vaccination for healthcare workers who care for people aged 60 or older living in long-term care institutions. Cochrane Database of Systematic Reviews 2016, Issue 6. Art. No.: CD005187. DOI: 10.1002/14651858.CD005187.pub5. Voor wie geïnteresseerd is in het nut van griepvaccinatie van verzorgend personeel. This review does not provide reasonable evidence to support the vaccination of healthcare workers to prevent influenza in those aged 60 years or older resident in Long Term Care Institutes.”

Simpson SH, Dean T, Eurich DT, Majumdar SR, Padwal RS, Tsuyuki RT, Varney J, Johnson JA. A meta-analysis of the association between adherence to drug therapy and mortality. BMJ, doi:10.1136/bmj.38875.675486.55 (published 21 June 2006) Bevat onder andere de vergelijking tussen mensen die goed of slecht placebo nemen

Bonneux L. De grieppandemie: verwachtingen. Demos, Jaargang 25, Augustus 2009. Pag 1. Achtergrondartikel over de griepepidemiologie

Bijl D. Werkzaamheid en effectiviteit van influenzavaccinatie. Geneesmiddelenbulletin 2011; 45: 109-117. Kritisch overzichtsartikel over de influenzavaccinatie.